Bij communicatieonderzoek komt veel kijken, en om ervoor te zorgen dat je niets over het hoofd ziet maken we onder andere gebruik van het ABCDEFG-model (naast andere modellen). Dit model helpt je om systematisch te toetsen of je communicatie aan alle belangrijke criteria voldoet:

• Aantrekkingskracht: Is de communicatie visueel aantrekkelijk?
• Boodschapoverdracht: Is de boodschap duidelijk en gemakkelijk te begrijpen?
• Call-to-action: Is er een duidelijke oproep tot actie?
• Doelgroep: Wordt de juiste doelgroep bereikt, en past de communicatie bij hun behoeften en voorkeuren?
• Emotionele impact: Wekt de communicatie de gewenste emoties op?
• Feedback van de doelgroep: Welke spontane reacties geeft de doelgroep?
• Geloofwaardigheid: Wordt de afzender als geloofwaardig en betrouwbaar gezien?

Het testen van je communicatie kan in verschillende fases van ontwikkeling plaatsvinden. Hierbij maken we vaak gebruik van de “Double Diamond”-theorie uit Design Thinking, die de verschillende fases van ontwikkeling en evaluatie onderscheidt:

1. Behoefte- en doelgroeponderzoek: In deze eerste fase verken je de behoeften van je doelgroep. Dit doe je vaak met kwalitatief onderzoek, zoals interviews of focusgroepen.
2. Concepttest: Voordat je een communicatiestrategie, middel, product of boodschap helemaal hebt vormgegeven, kun je een concepttest uitvoeren. Dit onderzoek helpt je te achterhalen hoe jouw doelgroep reageert op nieuwe ideeën, concepten of producten.
3. Pretest: In de pretestfase toets je een bijna afgeronde communicatie-uiting op belangrijke criteria. Dit noemen we ook wel een ‘disastercheck’. Je ontdekt wat de potentiële kracht is van de communicatie en welke verbeteringen nog nodig zijn.
4. Posttest: Nadat je communicatiemiddel al enige tijd in gebruik is, kun je met een posttest evalueren of je de gewenste effecten hebt bereikt. Dit helpt om verdere optimalisaties door te voeren en om te zien of je nog steeds op de juiste weg zit.

Een goed voorbeeld van hoe communicatieonderzoek in de praktijk werkt, is de campagne van SIRE. SIRE heeft in 2018 de #DOESLIEF-campagne gelanceerd, gericht op het aanmoedigen van aardiger gedrag. Voor deze campagne hebben wij kwantitatief onderzoek uitgevoerd om de impact van de boodschap te meten. De resultaten van ons onderzoek hebben niet alleen de effectiviteit van de campagne bevestigd, maar ook waardevolle inzichten opgeleverd voor toekomstige communicatie.

Een andere interessante case is die van Mender, een organisatie die huiseigenaren ondersteunt bij hypotheekachterstanden. Wij hebben voor Mender brieven getest die werden gestuurd naar klanten met betalingsachterstanden. Met behulp van onze online Tag-it tool hebben deelnemers feedback gegeven op de brieven, waardoor Mender deze kon optimaliseren. Dit zorgde ervoor dat de communicatie duidelijker en effectiever werd, wat heel belangrijk is in een situatie waarin de boodschap vaak negatief is.

Wil je zelf aan de slag met communicatieonderzoek? Dan is het belangrijk om te beginnen met een helder onderzoeksdoel. Wat wil je precies bereiken en welke vragen wil je beantwoord zien? Definieer ook duidelijk je doelgroep en kies de onderzoeksmethode die het beste past bij je doelstellingen. Of je nu kiest voor kwalitatief of kwantitatief onderzoek, het uiteindelijke doel is om je communicatie zo effectief mogelijk te maken. Door te testen en te optimaliseren, zorg je ervoor dat jouw boodschap de juiste snaar raakt en je doelgroep aanzet tot de gewenste actie.

Om je verder op weg te helpen delen we graag onze gratis whitepaper, vol met aanvullende tips en nog meer mooie voorbeelden uit de praktijk.