Er is steeds meer aandacht voor inclusie. Zo organiseerde de Rijksoverheid afgelopen oktober de Week van de diversiteit, met als doel de meerwaarde van diversiteit en inclusie binnen de Rijksoverheid te benadrukken. Maar ook commerciële bedrijven hechten er steeds meer belang aan dat ze de hele samenleving aanspreken. Zo ontwikkelde designer Rachel Lourens zelfs een compleet kledingmerk voor vrouwen met een visuele beperking: SeeFeel. Haar kleding draagt een klein label aan de achterkant, zodat je kunt voelen of je je trui of jurk niet per ongeluk achterstevoren of binnenstebuiten aantrekt. Op het prijskaartje en in het kledingstuk zelf staat in zowel een groot lettertype als in braille de maat en kleur, zodat je weet wat je draagt, ook als je het zelf niet kunt zien.
Bij een inclusief aanbod hoort ook inclusief onderzoek. Als je producten, diensten en communicatie-uitingen wilt maken die voor iedereen toegankelijk zijn, moet je ook tijdens de ontwikkelfase iedereen meenemen. Welk soort onderzoek het meest geschikt is, is afhankelijk van de vraag. Wil je een website testen om te kijken of het voldoet aan de WCAG-richtlijnen, dan is het logisch om mensen met een functiebeperking uit te nodigen. Wil je kijken of iets tekstueel wordt begrepen dan kun je beter mensen benaderen die moeite hebben met cognitieve vaardigheden. Hier volgen nog vijf tips voor inclusief onderzoek.
Wil je uitspraken doen over één inclusiegroep, dan is het belangrijk dat je alleen die groep betrekt. Als je bijvoorbeeld wil testen of iemand die moeite heeft met lezen jouw registratieformulier prettig doorloopt, bevraag je alleen mensen met een lage leesvaardigheid. Of als je de digitale toegankelijkheid van een webshop wil testen onder mensen met een visuele beperking, betrek je alleen deze groep in je onderzoek.
Maar als je wil weten hoe mensen reageren op een nieuw tussendoortje, dan kan je het beste een afspiegeling van de samenleving uitnodigen. Waar uiteraard ook mensen met een lichamelijke of mentale beperking onder vallen.
Stel een bank wil in kaart brengen welke drempels mensen ervaren bij online bankieren. Dan is het belangrijk dat alle mensen die daar moeite mee hebben vertegenwoordigd zijn in je onderzoek. Als je aanneemt dat alleen ouderen minder digitaal vaardig zijn, sluit je andere groepen uit. Er kunnen tal van andere redenen zijn dat mensen moeite hebben met online bankieren. Denk bijvoorbeeld aan laaggeletterden, mensen met lage digitale vaardigheden, maar ook mensen die om wat voor reden dan ook tijdelijk niet zelfstandig online kunnen bankieren. Dat toont aan hoe belangrijk het is om je te focussen op de kenmerken die echt bij je onderzoeksdoel passen, en niet te snel mensen uit te sluiten.
Niet elke onderzoeksmethode past bij iedereen. Elke doelgroep heeft bepaalde wensen en behoeften. Zo is het niet logisch om iemand die digitaal niet heel handig is uit te nodigen voor een online onderzoek. Terwijl die onderzoeksmethode juist weer wel goed ontvangen kan worden door iemand die minder mobiel is. Mensen die snel overprikkeld zijn vanwege een cognitieve of neurologische beperking, nodig je beter niet uit in een groepssetting. Terwijl een andere groep daar juist weer goed bij gedijt.
Met onderzoek probeer je elke doelgroep een stem te geven. De respondenten vertegenwoordigen die stem van de groep en vervullen daarmee een belangrijke rol. Zorg dat het leuk en mogelijk is om mee te doen aan onderzoek. Maak duidelijk wat er van ze wordt verwacht, geef een passende vergoeding en als wat extra hulp nodig is – bijvoorbeeld een lift vanaf het treinstation naar de onderzoekslocatie – regel dat dan.
Hoewel de groep mensen met een lichamelijke of mentale beperking groot is, zijn ze niet altijd via de officiële wegen te bereiken. Je moet dus creatief zijn bij het werven. Zoek je mensen met een taalachterstand? Zoek dan eens waar in jouw gemeente gratis taallessen worden aangeboden. Zoek je mensen met een auditieve beperking? Meld je dan eens bij een van de vijf dovenscholen in Nederland.
De afgelopen jaren hebben we veel onderzoek – zowel kwalitatief als kwantitatief – uitgevoerd onder inclusiegroepen. Het vraagt om een net iets andere aanpak: andere gespreksvormen, andere vragen en in sommige gevallen bijvoorbeeld een gebarentolk. Ook de werving pak je net anders aan. Het hoeft helemaal niet ingewikkeld of duur te zijn, met een paar aanpassingen is het geregeld. Wij organiseren voor bedrijven ook Masterclasses over dit onderwerp, waarbij we ook mensen uit de doelgroep uitnodigen zodat onze relaties uit eerste hand over hun ervaringen kunnen horen en ze direct zelf ingebrachte vraagstukken kunnen bespreken.
Met onderzoek proberen we iedere doelgroep een stem te geven. Hulp nodig bij de ontwikkeling van toegankelijke communicatie, producten en diensten? Wij zetten onze kennis en ervaring graag in om je te helpen inclusief onderzoek op te zetten. Bel me gerust of stuur me een mailtje.
Ik neem niet snel genoegen met een antwoord. Voor mij is de uitdaging van een gesprek om iemand te begrijpen, te leren hoe iemand denkt vanuit zijn eigen referentiekader. Bij Ruigrok versterk ik daarom het kwalitatieve onderzoeksteam. Ik help organisaties bij het verkrijgen van inzichten in hun doelgroep. Wat vindt een consument van een communicatie-uiting van merk X? Hoe gebruikt een professional een website? Welke behoeften leven er onder een specifieke groep mensen?
Toegankelijkheid en inclusie speelt ook een steeds grotere rol in mijn werk. Ik interview al jarenlang mensen. Vaak spreek ik mensen die relatief goed kunnen meekomen in de samenleving. In mijn werk is gelukkig ook steeds meer aandacht voor mensen die wat minder makkelijk en goed meekomen. Dan heb ik het over bijvoorbeeld mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, mensen met een visuele beperking, mensen in een rolstoel, mensen met een cognitieve beperking of iemand met lage digitale vaardigheden. Ook zij moeten gehoord worden. En dat begint bij hen te vertegenwoordigen in onderzoek. Binnen Ruigrok ben ik de expert op het gebied van inclusief onderzoek.
